Turbosprężarki, czyli moc też się psuje

Każdy, kto miał okazję przejechać się samochodem z silnikiem „wzmocnionym” turbosprężarką przyzna, iż jest to wielka frajda. Silnik szybko wkręca się na wysokie obroty i auto sunie jak burza. Niestety, nie zawsze jest tak dobrze. Turbosprężarki są bowiem bardzo wrażliwe na różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne, jak również wynikające z niewłaściwej pracy osprzętu silnika. Zmienna, czy stała?
W samochodach spotyka się dwa rodzaje turbosprężarek: ze zmienną oraz stałą geometrią. Czym różnią się one od siebie? W znacznie częściej obecnie stosowanych turbosprężarkach o zmiennej geometrii (VTN, lub VTG), kąt natarcia spalin w stosunku do łopatek jest regulowany zależnie od obciążenia silnika. Dzięki regulacji tego ostatniego, możliwe jest uzyskanie właściwego sprężania, co za tym idzie optymalnej pracy jednostki napędowej. Drobiny i olej
Jedną z najczęstszych przyczyn uszkodzenia turbosprężarki, jest przedostanie się obcego ciała (głównie drobin metalowych) do obudowy ze strony doładowania. Może wtedy dojść do wyłamania łopatek turbiny, a skrajnych przypadkach do wyrwania całego układu wirującego. Szkodliwy jest również przechodzony olej silnikowy. Jego zabrudzenia powodują nieodwracalne wyżłobienia zarówno na korpusie środkowym, jak i na łożyskach. Uwaga na pompę!
Turbosprężarkę może również uszkodzić niesprawna pompa olejowa. Częste przerwy w smarowaniu ruchomych elementów turbosprężarki, prowadzą bowiem do wypalania się wałka turbiny oraz łożysk, zaś nieodpowiednie ciśnienie smarowania skutkuje przegrzaniem tych ostatnich. W konsekwencji może się to zakończyć poważną awarią całej turbosprężarki.Wyjmij i przynieś
Nie wszyscy wiedzą, iż większość specjalistycznych warsztatów zajmujących się regeneracją turbosprężarek różnych typów (ze stałą i zmienną geometrią), przyjmuje do naprawy wyłącznie urządzenia wymontowane z samochodu. Kierujący musi zatem we własnym zakresie zadbać o właściwe wyjęcie turbo ze swojego auta.Najpierw mycie, potem wymiana
Przed rozpoczęciem właściwej naprawy, turbosprężarka jest myta w tzw. myjce koszowej. Zabieg ten pozwala na usunięcie nagromadzonych zanieczyszczeń z kół turbiny, kompresora oraz kanałów olejowych. Z kolei właściwa naprawa polega na wymianie m.in. łożysk wzdłużnego i poprzecznych oraz oringów. Następnie cały układ wirujący jest wyważany na elektronicznej wyważarce.Ciśnienie po kontrolą
Ostatnią, ale za to najważniejszą czynnością, jest regulacja wartości ciśnienia doładowania, którą wykonuje się na specjalnym urządzeniu. Za jego pomocą ustawia się optymalną wartość przepływu spalin kierowanych na wirnik, aby turbosprężarka mogła osiągać właściwe ciśnienie doładowania. Dlaczego to takie istotne? Zbyt niskie ciśnienie pogarsza osiągi silnika, zbyt wysokie zaś doprowadza często do uszkodzenia koła kompresji i awarii całego układu.Części tylko markowe
Do napraw turbosprężarek powinno się używać wyłącznie części sprawdzonych producentów. W szczególności chodzi tu o wałki z kołami turbiny, łożyska, tulejki, pierścienie i korpusy turbin. Fachowcy przestrzegają przy tym przed kupnem tanich części chińskich, które po krótkim okresie eksploatacji mogą doprowadzić do poważnych uszkodzeń turbosprężarki, w tym m.in. wirnika.

Drogo, ale z gwarancją
Regeneracja turbosprężarki ze zmienną geometrią to spory wydatek. W zależności od modelu i producenta, koszt naprawy może zamknąć się w kwocie nawet 3 tys. zl. Na pocieszenie pozostaje gwarancja na wykonaną usługę: specjalistyczne warsztaty udzielają jej zazwyczaj na pół roku, czasem również na rok.