Prawo jazdy, nowe przepisy - kompendium wiedzy

Nowa ustawa o kierujących pojazdami niesie ze sobą wiele zmian. Są to między innymi nowe kategorie, okresy próbne, kursy reedukacyjne, większy nadzór nad instruktorami i koniec z dożywotnim prawem jazdy. Ma ona zmniejszyć liczbę ciężkich wypadków, która jest trzykrotnie wyższa niż średnia w krajach Unii Europejskiej. Na początek przypominamy dobrą informację. Od nowego roku zwiększyły się o 10 km/h limity prędkości na autostradach i dwujezdniowych drogach ekspresowych. Po tych pierwszych możemy jeździć teraz maksymalnie 140 km/h, a po drogach ekspresowych 120 km/h.

Młodzi kierowcy będą mieli trudniej - zielony listku wróć Kierowcy, którzy po raz pierwszy uzyskali prawo jazdy kategorii B, będą przez dwa lata pod szczególnym nadzorem. Okres próbny ma być przedłużany w przypadku popełnienia wykroczenia drogowego. W razie popełnienia dwóch wykroczeń, młody kierowca będzie kierowany na kurs reedukacyjny, a gdy trzy razy złamie prawo (lub popełni jedno przestępstwo, np. jazda z poziomem alkoholu we krwi powyżej 0,5 promila) - straci prawo jazdy. Co więcej, początkujący kierowca przez osiem miesięcy po uzyskaniu prawa jazdy będzie musiał jeździć samochodem oznaczonym zielonym listkiem na przedniej i tylnej szybie. Ponadto, w okresie próbnym, przed upływem ósmego miesiąca od daty otrzymania dokumentu, kierowca nie będzie mógł przekraczać 50 km/h w obszarze zabudowanym, 80 km/h poza nim oraz 100 km/h na autostradzie i drodze ekspresowej.

Piraci drogowi strzeżcie się

Po przekroczeniu 24 punktów karnych kierowca będzie kierowany na kurs reedukacyjny (wcześniej musiał zdać ponownie egzamin). Jeżeli jednak w ciągu pięciu lat zgromadzi kolejne 24 punkty (razem 48) pożegna się z dokumentem. Co ciekawe, policjanci będą mogli nas jednorazowo ukarać 10 punktami karnymi (niezależnie od liczby i ciężaru wykroczeń). Rekordziści podczas jednej kontroli potrafili zebrać ich nawet 100.

Wyższe kary dla prowadzących na "dwóch gazach"

Zaostrzone zostały przepisy kodeksu karnego w stosunku do tych kierowców, którzy pod wpływem alkoholu lub środków odurzających spowodowali wypadek z ofiarami śmiertelnymi lub ciężko rannymi. Teraz sąd odbierze im prawo jazdy na całe życie. Wcześniej sędziowie nie musieli tego robić. Zaostrzono tez kary dla pijanych kierowców-recydywistów. Teraz grozi im od 3 miesięcy do 5 lat więzienia. Wcześniej do 2 lat.

Nowe prawo jest jednak bardziej liberalne w stosunku do rowerzystów, którzy wcześniej przyłapani na jeździe po pijaku tracili prawo jazdy na samochód. Teraz to sędziowie decydują czy takiej osobie zabronić tylko jazdy rowerem, czy również zabrać uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi.

Egzaminatorzy i instruktorzy lepiej wyszkoleni

Zmienią się zasady szkolenia instruktorów. Instruktorzy będą musieli corocznie brać udział w warsztatach doskonalenia zawodowego. Na badaniach lekarskich i psychologicznych będą sprawdzane przeciwwskazania do wykonywania przez nich pracy instruktora. Analogicznym badaniom będą poddawani egzaminatorzy. Ponadto kandydat na egzaminatora będzie musiał uczestniczyć w 20 egzaminach jako obserwator i przeprowadzić 10 egzaminów pod nadzorem.

Egzaminatorzy nie będą mogli podejmować dodatkowych zajęć zarobkowych bez zgody dyrektora wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego. Prowadzona przez egzaminatorów działalność gospodarcza będzie ograniczona tak, jak w wypadku osób pełniących funkcje publiczne. Będą też oni składali oświadczenia majątkowe.

Utrudnienia dla miłośników jednośladów

Ustawa wprowadza nowe kategorie prawa jazdy. Warto wiedzieć, że osoby, które ukończyły 18 lat przed wejściem w życie nowej ustawy, będą mogły jeździć motorowerami bez uprawnień. Młodsi, by jeździć na skuterze będą musieli posiadać prawo jazdy kategorii AM, albo dowolną z kolejnych kategorii: A1, A2, A, B1 lub B.

Kategoria AM - Przeznaczona dla kierujących motorowerami i lekkimi czterokołowcami (masa do 350 kg, prędkość do 45 km/h, silnik o pojemności do 50 cm3. Kategoria ta dostępna jest po ukończeniu 14 lat. Ta kategoria zastępuje kartę motorowerową.

Kategoria A1 - Upoważnia do jazdy motocyklami o pojemności do 125 cm3, mocy do 15 KM i stosunku mocy do masy nie większej niż 0,13 KM/kg oraz do jazdy motocyklami trzykołowymi o mocy do 20 KM. Prawo jazdy tej kategorii dostępne jest od 16. roku życia.

Kategoria A2 - Uprawnia do jazdy motocyklami z silnikiem o mocy do 47 KM i stosunku mody do masy nieprzekraczającym 0,272 KM/kg. Wcześniej jednak będzie musiał skończyć 18 lat.

Kategoria A - Projekt zakłada podniesienie minimalnego wieku niezbędnego do uzyskania bezpośredniego dostępu do prawa jazdy kategorii A - z obecnych 18 do 24 lat. Celem zmian jest zapobieganie sytuacji, w której młodzi i niedoświadczeni kierowcy mają dostęp do ciężkich i szybkich motocykli.

Koniec bezterminowych praw jazdy

W kategorii: A1 i A (motocykle), B1 i B (auta osobowe i inne o masie całkowitej do 3,5 tony), B+E (auta osobowe i inne o masie całkowitej do 3,5 tony z przyczepą) mają obowiązywać maksymalnie 15 lat. Natomiast pozostałe prawa jazdy (np. na prowadzenie autokarów) będą ważne 5 lat albo do upływu terminu wskazanego w badaniach lekarskich czy psychologicznych.

Od 19 stycznia 2013 r. będą wydawane dokumenty zgodne z nowym wzorem unijnym. Obecne będą podlegać wymianie w okresie od 19 stycznia 2028 r. do 18 stycznia 2033 r. Za wymianę kierowcy zapłacą niestety z własnej kieszeni (obecnie to 84 zł).

Koniec z podwójnym OC

Obecnie, jeżeli nie wypowiemy pisemnie polisy najpóźniej dzień przed jej upływem, zostaje ona automatycznie przedłużona na kolejny rok. Nieświadomi tego kierowcy wykupują ubezpieczenie w innym towarzystwie i muszą płacić dwie polisy. Projekt ustawy zakłada, że polis    e OC będzie można wypowiedzieć w czasie jej trwania. Ubezpieczyciel będzie także musiał powiadomić klienta o upływającym terminie ubezpieczenia. Wzrosną także kary dla kierujących, którzy ubezpieczenia nie wykupili - dla samochodów osobowych z 2050 zł do 2772 zł, gdy przerwa w ubezpieczeniu przekroczyła dwa tygodnie.

"Przewóz osób" powyżej siedmiu osób

Możemy pożegnać się z tym tańszym środkiem transportu. W ciągu kilku miesięcy zniknie okazjonalny przewóz osób, na ulicach zostaną jedynie taksówki. Przewóz osób będzie mógł być wykonywany jedynie samochodami z siedmioma miejscami.

Rowerem bezpieczniej

Nowe prawa i obowiązki rowerzystów. Zapisy pozwalają rowerzystom m.in. na jazdę parami, o ile nie utrudnia to ruchu innym jego uczestnikom, na wyprzedzanie aut z prawej strony, na jazdę środkiem pasa ruchu i - pod warunkiem złej pogody - na jazdę po chodniku.

Inspektorzy Ruchu Drogowego prawie jak policja

Krokodylki od nowego roku mogą kontrolować i karać kierowców samochodów osobowych i motocykli. Maja prawo namierzać kierowców radarami i wideorejestratorami zamontowanymi w nieoznakowanych radiowozach. Mogą też zatrzymywać do kontroli kierowców, których podejrzewają, że są pod wpływem alkoholu lub narkotyków, przejeżdżających na czerwonym świetle, omijających pojazd, który się zatrzymał, by przepuścić pieszych na przejściu, kierowców którzy nieprawidłowo wyprzedzają itp.

Straż miejska i ich uprawnienia

Od nowego roku także straż miejska ma nowe prawa. Może kontrolować pojazdy i ich kierowców na wszystkich drogach w terenie zabudowanym, a poza nim, na drogach, gminnych, powiatowych i wojewódzkich.

Kiedy nowe zmiany?

Ustawa wchodzi w życie rok od dnia jej ogłoszenia, czyli 11 lutego 2012 roku. 1 stycznia 2013 roku zaczną obowiązywać zapisy mówiące o kontroli ośrodków szkoleniowych, okresie próbnym dla nowych kierowców oraz kursach reedukacyjnych, a 19 stycznia 2013 r. - m.in. przepisy dotyczące kategorii AM.